cĭpĭtis, (voorklassiek ook praecĭpĕs),
I. Adi., a. bij beweging : met het hoofd voorover, hals over kop, alqm praecipitem deicere, Cic., of dare, Ter., (van ijlenden) = hals over kop, ijlend, snel, pr. fertur, loopt ijlings, Cic., agere (jagen) alqm praecipitem, Cic. ; overdr., (van zaken in ’t alg.) = overhaast ijlend, snel, amnis, Hor., profectio, Cic., celeritas dicendi, Cic., (van de tijd) = ten ondergang neigend, aetas, Sall., die iam praecipiti, Liv., pr. in occasum sol, Liv. | fig., (van personen enz.) = hals over kop, blindelings, (vooral van hen, die in hun verderf lopen), agunt eum praecipitem poenae civium Romanorum, Cic., quoniam ab inimicis pr. agor, Sall.; haastig, driftig, overijld, homo in omnibus consiliis pr., Cic., zich licht latende meeslepen, maar al te geneigd, pr. in avaritiam animus, Liv., pr. ad explendam cupidinem, Sall.; (van zaken enz.) = te haastig, de ondergang te gemoet snellend, pr. libertas, Liv., pr. genus orationis, Cic.
b. bij rust, slechts overdr.: steil, sterk hellend, locus, Caes. | subst., praeceps, cĭpĭtis, n. steilte, diepte, afgrond (ook fig.), Liv. ; toppunt, Iuv.
II. Adv., hals over kop, naar (in) de diepte, alqm pr. trahere,Tac. ; fig., alqd pr. dare, in gevaar brengen, Tac.
