(lītĕra), ae, f.
I. letter, littera salutaris (de A als afkorting van absolvo) tegenover littera tristis (de C als afkorting van condemno), Cic., homo trium litterarum, d. i. fur, dief, Pl., facere litteram, Cic., of litteras, Pl., schrijven, apud alqm litteras discere, bij iemd leren lezen, Cic., alqd litteris mandare, schrijven, Cic., Caes., litteris parcere, het papier sparen, Cic., nescire litteras, niet kunnen schrijven, Sen., scire litteras, ook = de boekhouding verstaan, Cic. (vgl. II. b).
II. meton.
a. sing. littera, handschrift = manier van schrijven. | poët. in plaats van de plur. litterae, het geschrevene, optekening; schrijven, brief; (schriftelijke) schuldbekentenis; grafschrift.
b. plur. litterae, het geschrevene, schriftelijke optekening. | in ’t bijz., geschrift, brief, opstel, document, oorkonde, contract (koopcontract, -brief), schrijven, bericht, order, mittere ad alqm litteras, aan iemd een brief zenden = aan iemd schrijven, Caes., zo ook litteras mittere (per brief berichten) m. volg. acc. c. inf., Auct., heil. Hisp., litteras mittere ad alqm (het bevel zenden) m. volgend ut en coni., of m. enkele coni., Caes., reddere alci litteras, overhandigen, Cic.; dare litteras alci, overhandigen, ter bestelling meegeven, Cic., evenzo dare alci litteras ad alqm, voor iemd, Cic., maar dare litteras ad alqm, aan iemd schrijven, Cic.; wetenschappelijke kennis of vorming, wetenschappen, geleerdheid, wetenschappelijke bezigheid, taalstudie, -wetenschap, litteratuur, alqd Latinis litteris mandare, in het Latijn overbrengen, Cic., scire litteras, wetenschappelijke kennis bezitten, Cic. (vgl. I), en zo litterarum admodum nihil sciebat, wetenschappelijke vorming bezat hij in ’t geheel niet, Cic., studere litteris, Cic.
