Woordenboek Nederlands -Latijn

Dr. J.F.L. Montijn (1949)

Gepubliceerd op 14-02-2022

Committo

betekenis & definitie

mīsi, mis sum (3);

I. eig., bij elkaar brengen, samenvoegen, verbinden, verenigen (reflexief se committere of committi mediaal = zich aaneensluiten, zich verbinden, zich verenigen), malos, balken, Caes., opera, vestingwerken, Liv., manum Teucris, poët. = handgemeen worden, Verg. | (levende wezens tot een strijd, wedstrijd, woordentwist) op elkaar loslaten, - aanhitsen, alqm cum alqo, Suet., inter se, Suet.

II. meer overdr.

a. ten uitvoer brengen, beginnen, doen plaats hebben, houden, pugnam (cum alqo), aangaan, leveren, Cic., spectaculum, opvoeren, Liv.; absol. = een gevecht leveren, strijden. | (iets strafwaardigs) bedrijven, begaan, zich schuldig maken aan, absol. = een misdaad -, een fout begaan, zondigen; met volgend ut c. coni. = het zo ver laten komen, dat enz., verdienen, dat enz., ut accusator nominere, de.; c. inf., het zo ver laten komen, dat enz., committit saepe repelli, Ov.; bij voorafgaande negatie met volgend quare of cur = aanleiding geven, verdienen, neque commissum a se, quare timeret, Caes. | (een verdragsbepaling en dgl.) in toepassing brengen, doen plaats grijpen; (een straf) oplopen, zich op de hals halen; part. commissus = vervallen, hereditas Veneri Erycinae, Cic.
b. (iemd of iets) ergens heen laten, committere se, zich ergens wagen, b.v. se longius a portibus, Caes. | (aan iemd of iets) overgeven, overlaten, toevertrouwen, blootstellen, prijsgeven, alci bellum, de leiding van de oorlog, Cic., rem proelio, het tot een strijd laten komen, Caes., evenzo rem in aciem, Liv.; absol., alci committere, het aan iemd overlaten, iemd de zaak in handen geven, het op iemd laten aankomen, zich aan iemd toevertrouwen, Cic.

< >