De Kleine Winkler Prins

Winkler Prins (1949)

Gepubliceerd op 13-06-2020

Friedrich Nietzsche

betekenis & definitie

(1844-1900), Duits wijsgeer, prof. te Bazel 1869-1879, vertoefde daarna vnl. in Zwitserland en N.-Italië, sinds 1889 ongeneeslijk krankzinnig, verpleegd te Weimar door zijn zuster Elisabeth Förster-Nietzsche. Zijn wereldbeschouwing kenmerkt zich door het uiterste individualisme.

Aanvankelijk richt zij zich naar Schopenhauer’s pessimisme en negatie van het leven: de wereld is door de oerwil slechts geschapen om de kunst. Tot deze periode behoort zijn verering voor Wagner, met wie het later tot een breuk kwam. Hij schrijft zijn eerste werken:

Die Geburt der Tragédie aus dem Geiste der Musik; Unzeitgemässe Betrachtungen.

In de volgende periode komt hij tot de meest volledige „Bejahung” van het leven. Eerst houdt hij zich bezig met de wetenschap: Menschliches, Allzumenschliches; Morgenröte; Die fröhliche Wissenschaft. Keert zich daarna tot de kunst en de cultuur. Hij breekt met alle zedelijke en godsdienstige beginselen en oefent de scherpste critiek op de samenleving en de cultuur van zijn tijd. Heftig valt hij het Christendom aan, dat door zijn leer van nederigheid en zelfverloochening de mensen tot slaven maakt. Tegenover deze „Sklavenmoral” stelt hij zijn aristocratische ,,Herrenmoral”: het menselijk handelen wordt niet meer bepaald door het goede, maar al wat het leven dient, verheft en versterkt, is goed.

Deze ,,Umwertung der Werte" beschrijft hij in zijn voornaamste werken: Also sprach Zarathustra; Jenseits von Gut und Böse; Genealogie der Moral. N. tekent hierin het beeld van de „Übermensch”, die het opperste doel van de cultuur uitmaakt en die, door geen regels van zedelijkheid gebonden en door niets of niemand gehinderd, de nieuwste hoogste waarden in zich verenigt. De wil tot macht is het hoogste levensbeginsel. Alle werken van N. zijn geschreven in een dichterlijke, beeldrijke, aphoristische stijl. Zijn laatste werk Der Wille zur Macht is onvoltooid gebleven.

< >