(± 420-362 v.C.), de grootste staatsman en veldheer van Thebe (Oud-Griekenland). Werd 371 Boiotarch (bestuurder van de Boeotische Bond).
Versloeg de Spartanen in 371 bij Leuktra. De hegemonie over Griekenland ging daardoor van Sparta op Thebe over. Drong in de Peloponnesus door, bevrijdde Messenië, bedreigde Sparta. Versloeg de Spartanen nogmaals bij Mantinea, doch sneuvelde zelf.