of Escurial (Sp.: slakkenberg), Spaanse gemeente, 50 km ten N.W. van Madrid, aan Z. helling der Siërra de Guadarrama. Beroemd door het kasteel (San Lorenzo el Real), als reusachtige streng symmetrische kloosteraanleg met koninkl. woonvertrekken voor Philips II in eenzaam berglandschap gebouwd, ter boetedoening voor vernieling kerk v.
St. Laurentius in slag bij St. Quentin (1559). Aanleg dateert van 1563-1584 (J. B. de Toledo, J. de Herrera). De koepelbouw is navolging van voorbeeld van St.
Pieter te Rome. Onder het hoofdaltaar de koningscrypte (1654). Beroemde schilderijengalerij en bibliotheek.
