Jodendom van A tot Z

Prof.dr. Pieter W. van der Horst (2006)

Gepubliceerd op 14-02-2024

Herodes (1,2,3,4)

betekenis & definitie

naam van een aantal vorsten uit dezelfde dynastie.

Herodes de Grote (1) was de stichter van deze dynastie. Hij kwam aan de macht met steun van de Romeinen en regeerde van 37-4 v. C. over Palestina. Zijn bekendste prestatie is de herbouw op grote schaal van de tempel in Jeruzalem. Ook de bouw van de paleizencomplexen op het rotsfort Masada en het Herodion verdienen vermelding. Tevens (her)stichtte hij enkele steden (bijv. Caesarea). Zijn heerschappij werd gekenmerkt door tal van intriges en moorden, ook binnen zijn eigen familie, waarbij de uiterst achterdochtige Herodes voor moord op zijn eigen vrouw en kinderen niet terugschrok. Hij heerste als een hellenistische monarch en liet zich niet door religieuze scrupules van zijn helleniseringsprogramma van het joodse land afhouden, hetgeen hem de haat van religieuze groeperingen bezorgde. Na zijn dood viel zijn rijk uiteen.

Herodes (2) Antipas, zoon van Herodes (1), regeerde van 4 v. C.-39 n. C. als tetrarch over een deel van zijn vaders rijk, nl. Galilea en Peraea. Hij liet de stad Tiberias bouwen (ter ere van keizer Tiberius) en verloor veel sympathie onder het volk door zijn moord op Johannes de Doper. In 39 werd hij door de Romeinen naar Gallië verbannen.

Herodes (3) Agrippa I (10 v. C.-44 n. C.), een kleinzoon van Herodes (1), was vanaf zijn jeugd bevriend met de latere keizers Caligula en Claudius, waarvan de eerste hem in 38 een klein koninkrijk in het zuiden van Libanon schonk dat door de tweede keizer werd uitgebreid met Galilea en Judea. Hij vervolgde de eerste generatie christenen en stierf een plotselinge en mysterieuze dood (zie o.a. Hand. 12).

Herodes (4) Agrippa II, zoon van Agrippa I, leefde van 28 tot tegen 100 n. C. In 44 was hij te jong zijn vader op te volgen, maar later kreeg hij van de keizers Claudius en Nero gaandeweg meer gebied om over te regeren, zowel in Libanon als in Palestina. Hij kreeg het recht de hogepriesters in de tempel te Jeruzalem te benoemen en behartigde de belangen van de tempel, maar toen hij er tijdens de oorlog van 66 niet in slaagde joden en Romeinen met elkaar te verzoenen, koos hij de zijde der Romeinen en steunde hen bij de verovering van Jeruzalem. Daarna kreeg hij nog meer grondgebied waarover hij als laatste vorst uit het huis van Herodes tot het eind van de eerste eeuw regeerde. Zie ook Berenike (2).

< >