Jannes H Mulder

Schrijver op Ensie

Gepubliceerd op 14-07-2025

Zingeving

betekenis & definitie

Zingeving verwijst naar het geven van betekenis, doel of richting aan het leven. Naast religieuze en godsdienstige zingevingssystemen bestaan er seculiere praktijken, zoals het ontplooien van talenten.

Zingeving op groepsniveau komt vaak van buitenaf. Religies en godsdiensten bieden collectieve zingeving, die meestal extern en vaak transcendent of 'verticaal' van karakter is. Seculiere zingeving ontstaat vanuit ideologieën en politieke stromingen en is meer 'horizontaal' van aard. Mensen zoeken zingeving in diverse horizontale verbanden die het concrete bestaan overstijgen, zoals gezin, werk, hobby's en vrijetijdsbesteding. Soms vernauwt een collectief gedachtegoed zich tot een individuele zingeving, zoals bij veganisme.

Zingeving op individueel niveau komt van binnenuit. Mensen zoeken naar samenhang en focus in hun leven. Na een crisis kan het leven doel- en richtingloos aanvoelen, met weinig connectiviteit en fragmentarisch karakter. Op de markt van private zingeving vinden mensen troost in bijvoorbeeld consumeren, het creëren van een 'eigen verhaal', vrijwilligerswerk of vakanties. Deze particuliere zingevingspraktijken compenseren tijdelijk verlies aan identiteit. Collectieve en individuele zingeving vormen beide bouwstenen voor iemands identiteit.

Zingeving krijgt vorm in zinvolle handelingen zoals bidden, spiritualiteit beoefenen, politiek bedrijven, milieuzorg of als kunstenaar aan de weg timmeren. Zowel religieuze als seculiere zingevingspraktijken kunnen zich in dagelijkse handelingen uiten. Wanneer zingeving ten nadele van anderen werkt of zich uitdrukt in geweld, is het belangrijk de inhoud van iemands zingevingspraktijk kritisch te evalueren.