Een mythe is een oeroud verhaal dat steun biedt in het leven en het eigen bestaan betekenis geeft. Het is een betekenisvolle vertelling over gebeurtenissen die ooit plaatsvonden, maar relevant blijven door de tijd heen. Mythen rijmen het ongerijmde en geven geschiedenis een zinvolle vorm.
Wereldwijd worden scheppingsverhalen en andere mythen al generaties lang doorgegeven. Ze bieden onomstotelijke waarheden en antwoorden op levensbeschouwelijke vragen. Veel mythen zijn religieuze waarheden in verhaalvorm. Samen met rituelen bieden ze houvast in samenlevingen.
Echter, mythen kunnen ook een discriminerende of schadelijke werking hebben, zoals het geloof dat meisjes niet kunnen rekenen, of de praktijk van vrouwenbesnijdenis. Generaties lang werd verteld dat de vagina moest worden geschoren en de clitoris verwijderd om een vrouw minder dierlijk en meer vrouwelijk te maken. Dergelijke mythen en de bijbehorende rituelen vragen om kritische bestrijding.
Mythen gaan vaak over het bovennatuurlijke en vereisen geloof. Ook in seculiere contexten zijn mythen invloedrijk. Denk bijvoorbeeld aan complottheorieën over 5G. Geruchten ontwikkelen een eigen leven en worden versterkt door collectieve verbeelding. Zowel traditionele mythen als moderne verhalen binnen het publieke debat bevatten geconstrueerde agentschappen. Ze creëren herkenbare, betoverende boodschappen die eindeloos herhaald worden.
