Jannes H Mulder

Schrijver op Ensie

Gepubliceerd op 03-08-2024

Geschenk

betekenis & definitie

Een geschenk is de uitwisseling van materiële en immateriële zaken met als doel het bevestigen van een relatie. Het immateriële aspect is vaak belangrijker dan het geschenk zelf.

De uitdrukking 'Zeg het met bloemen' illustreert hoe een tastbaar geschenk, zoals bloemen, een immaterieel doel dient, zoals het uiten van liefde, het vragen om vergeving, of het verlichten van eigen geweten. Koninklijke giften, bijvoorbeeld, bevestigen vaak de macht van beide partijen, waarbij beide partijen hun identiteit ontlenen aan de uitwisseling.

Schenken is een zorgvuldig geënsceneerde handeling waarbij de betekenis van de actie belangrijker is dan de inhoud van de verpakking. De manier waarop een geschenk wordt geïnterpreteerd varieert van oprecht altruïsme tot opportunistische motieven, zoals bij 'het gif in de gift' van een gratis creditcard. Sociale uitkeringen kunnen ook cynisch worden bekeken, bijvoorbeeld als een manier om plundering te voorkomen of besmettelijke ziekten te bestrijden. Zelfs het symboolgebaar van de aalmoes, zoals bij Giro 555, kunnen dienen om het geweten te sussen. Ontwikkelingshulp, kerstpakketten en ceremoniële uitwisselingen van trouwringen dragen allemaal het karakter van 'investeren' in de relatie.

Offeren lijkt een onvoorwaardelijke schenking, maar historisch gezien, zoals bij het offeren van de eerste oogst, was er vaak de verwachting dat God iets zou teruggeven. In het geschenk zit meestal een element van 'voor wat, hoort wat'. Proportionaliteit ('Geef zoals ik gaf') en het aspect van 'lening' spelen een belangrijke rol in het doel van het schenken. Uiteindelijk draait het altijd om het (her)bevestigen van de relatie tussen de betrokkenen.