Fiduciair geloof is het rotsvaste vertrouwen (fiducia) in God, zoals bijvoorbeeld het bidden tot God. Dit fiduciaire geloof, of 2e orde geloof, verschilt van 1e orde geloof dat filosofischer en meer fluïde van aard is.
Onderschied tussen 1e en 2e orde geloof
Het onderscheid tussen 1e en 2e orde verdiept de betekenis van geloven. Geloven in 1e orde houdt in dat men genoeg heeft aan Hogere Machten op zich. Deze vloeibare, ijle vorm wordt in de literatuur vaak thin belief genoemd. Dun geloof vraagt om verdikking; fluïde geloof verlangt versteviging en verankering in een wereldlijk geloof van de 2e orde (thick belief). Vertrouw op God - vandaar fiduciair geloof - en dat vertrouwen in God, de hoop op en liefde voor God mag niet beschaamd worden. Daarom spelen in deze 2e orde plichten en gehoorzaamheid aan godsdienstige geboden en verboden een grote rol.
Voorbeelden en Betekenis
De betekenis van het onderscheid tussen 1e en 2e orde geloof is dat geloven als gelaagd wordt beschouwd: de 1e abstracte, beschouwende vorm en de 2e concrete, handelingsgerichte vorm. De grens tussen dun en dik geloven is onscherp. Mensen geloven in allerlei zaken en de verhouding tussen 1e en 2e orde geloof wisselt. Zo komt dun geloof zonder dik geloof voor, zoals bij een ietsist die weinig behoefte heeft aan religies en godsdiensten. Omgekeerd komt ook voor: dik geloof zonder dun geloof, wat te zien is bij fundamentalistisch geloof. Dun en dik geloof kunnen ook samengaan, bijvoorbeeld bij ware en actieve trouwe kerkgangers.
Impact op het dagelijkse leven
Wat mensen denken en wat mensen doen, berust vaak op wat zij geloven. Door fluïde geloof (1e orde) van fiduciair geloof (2e orde) te onderscheiden, ontstaat de mogelijkheid om serieus stil te staan bij de verschillende vormen van geloven en hun impact op het dagelijkse leven en de praktijk van gelovigen.
Conclusie
Fiduciair geloof, als 2e orde geloof, speelt een cruciale rol in de manier waarop mensen hun geloof beleven en toepassen in het dagelijks leven. Het onderscheid tussen 1e en 2e orde geloof helpt om de verschillende niveaus van geloven beter te begrijpen en te waarderen.