is eene der verdeelingen van de Provintie Groningen en Ommelanden, bestaande in Hunsinga, Fivelingo, Westerkwartier, en de Oldampten. M.VAN DER HOUVE spelt het Fimelingo. Men heeft daarin de volgende Dorpen: Spijck; Borum; Losdorp; Goddinse; ’t Sand; Leerris; Oostwitwert; (anders Wittewierwum, Emum; Werdum; Meijwert; Heveskes; Oterdum; Mithuizen; Lopersum ; Wester Embden ; Hoexmeijer, Stedum; Carsbuisen; ten Post; Garrelsweer; Wolversum; Heidenschap; Harkstede; ten Bour; Tesingeboeren; Steerwold; Garmerswold; Marsum; Selwert; Jokwert; Coewert; Holwijrda; Uitweerde;j Opweerde; Tjansweer ten Noorden; Tjamsweer ten Zuiden, doch beide maar één Dorp; Schermer-Kerspel; Schildwolder Kerspel; Cobham; Sudeboeren; Stocheren; Helmi; Appingadam, een groot Vlek, met eenige Stadsgeregtigheden. Bij anderen vind men Delfzijl en Farmsum. Men vind ook in dit Kwartier veele Sloten en Adelijke Huizen, namelijk te Berum ; te Losdorp; te Godlinse; Sand; Rijpe; Leermis; Oostwitwert; Enum; Werdum; Farmsum; Loppersum; Studum ; Gasthuizen; ten Post; Garnerswolde; Schermer Kespel; Slochteren; Hellum; Siddebuuren; behoorende aan de Geslachten van BERUM, SCHAFFER, RIPPERDA, UBONA, GRUIT, HUNINGA, RENGERS, MEPSER, enz. In den verschrikkelijken Groninger watervloed, van den 12 en 13 November, in het Jaar 1686, heeft die Kwartier Fivelingo, nevens de andere Kwartieren, groote schade geleeden.
De Heeren Staaten van die Provintie hebben, door de Predikanten van ieder Dorp, eene nette lijst daar van doen opmaaken, die wij hier zullen laaten volgen. Daar onder de cijfergetallen de letter E staat, zal de Lezer gelieven eenigen te verdaan, wijl het nette getal daar van, niet bekend was.
Dorpen. Menschen: Mannen, vrouwen, kinderen, zo verdronken als verongelukt.
Appingadam. ——
Spijck. 104
Berum. 61
Godlinse. 53
Colham. ——
Delfzijl. ——
Holwijrda. 37
Uitweerda. 9
Solwert. 6
Marsum. ——
’t Sant. 9
Farmsum. 17
Oterdum. 97
Wijwert. -——
Siddebuuren. 4
Losdorp. 6
Ten Bour. ——
Woltersum. ——
Tjansweer. ——
Hellum. ——
Heveskes. 11
Wester Emden 1
Stedum. ——
Wittewijrum. ——
Crewert. 1
Totaal 416
Dorpen. Huizen en Schuren te eenemaal weg.
Appingadam. 3
Spijck. 42
Berum. 17
Godlinse. 13
Colham. ——
Delfzijl. ——
Holwijrda. 26
Uitweerda. ——
Solwert. 2
Marsum. 1
’t Sant. 5
Farmsum. 7
Oterdum. 32
Wijwert. 2
Siddebuuren. 6
Losdorp. 2
Ten Bour. ——
Woltersum. 5
Tjansweer ——
Hellum. ——
Heveskes. 12
Wester Emden ——
Stedum. ——
Wittewijrum. ——
Crewert. 2
Totaal 177
Dorpen. Huizen en Schuren meest verwoest.
Appingadam. 13
Spijck. ——
Berum. ——
Godlinse. 9
Colham. 1
Delfzijl. ——
Holwijrda. ——
Uitweerda. 15
Solwert. E.
Marsum. E.
’t Sant. 2
Farmsum. 32
Oterdum. 13
Wijwert. 4
Siddebuuren. 22
Losdorp. 8
Ten Bour. 8
Woltersum. 38
Tjansweer 23
Hellum. 9
Heveskes. 8
Wester Emden ——
Stedum. ——
Wittewijrum. ——
Crewert. 7
Totaal 212
Dorpen. Paarden zo verdronken als verongelukt.
Appingadam. 2
Spijck. 68
Berum. 53
Godlinse. 23
Colham. ——
Delfzijl. 4
Holwijrda. 21
Uitweerda. ——
Solwert. 6
Marsum. 8
’t Sant. 14
Farmsum. 68
Oterdum. 44
Wijwert. 20
Siddebuuren. 136
Losdorp. 7
Ten Bour. 4
Woltersum. 9
Tjansweer. 20
Hellum. 10
Heveskes. 40
Wester Emden. ——
Stedum. ——
Wittewijrum. 9
Crewert. 6
Totaal 572
Dorpen. Koeijen, ossen, verdronken en verongelukt.
Appingadam. 12
Spijck. 284
Berum. 256
Godlinse. 166
Colham. 1
Delfzijl. 25
Holwijrda. 63
Uitweerda. 139
Solwert. 43
Marsum. 42
’t Sant. 39
Farmsum. 273
Oterdum. 255
Wijwert. 52
Siddebuuren. 468
Losdorp. 83
Ten Bour. 33
Woltersum. 67
Tjansweer. 101
Hellum. 75
Heveskes. 174
Wester Emden 1
Stedum. 1
Wittewijrum. 65
Crewert. 41
Totaal 2759
Den 12/22 November, in het Jaar 1686, op vrijdag avond, begon de zeer vreeslijke storm, met donder, blixem, hagel en regen, en duurde dien gantschen nagt; waar door de Zee de hoogte van ruim een mans lengte over de Zeedijken vloeide, met vernieling van dezelve, en veele Zijen; zo dat het gantsche Gewest, tusschen de Stad Groningen en Delfzijl, niet dan een openbaare Zee scheen. De elende van deeze Provintie was onbeschrijfiijk. Nogthans is de inbreuk, in den daarop gevolgden watervloed, Groningerland, op Kersnacht, in het Jaar 1717, overgekoomen (behalven nog andere, ) nog jammerlijker geweest, waar van wij, op ’t Art. GRONINGEN, breeder verslag zullen doen.
De drie Onderkwartieren, waarin deeze Landstreek verdeeld is, zijn 1. Oosttradeel; 2. het Wolddeel; en 3. het Hoogland, of Hooglandsterdeel, die te zamen in zig bevatten XLV. Dorpen, waar van reeds gesprooken is, of nog nader, op de bijzondere Artikelen, zal gelprooken worden.
Zie VAN DER HOUVE, Handv. Chronijk, I. Deel, p. 171 en 172. GABBEMA, Watervl., enz.