Vaderlandsch woordenboek

Jacobus Kok (1780)

Gepubliceerd op 31-10-2023

CHAMBRE MIE PARTIE

betekenis & definitie

Met het sluiten van den Munstersche Vrede, werd ’er eene verdeeling gemaakt der landen, die aan de Spaansche kroon en aan den Staat der Vereenigde Nederlanden zouden behooren. Ter bijlegginge der verschillen, die daar over mogten ontstaan, werd, volgens den inhoud van het XXI Art. dier vredesonderhandelinge, een Gerechtshof, onder deze benaaming, opgericht.

De inhoud van dat Art. is als volgt: Daar sullen ter wederzijden eenige Rechters in gelijk getal, worden gecommitteerd, bij forme van Chambre mie Partie, die hunne Residentie sullen houden in de Nederlanden, en op al sulke plaatsen als behooren sal, en sulks bij beurten, dan onder het gebied van den eenen, dan van den anderen, na dat sulks bij onderlinge bewilliginge sal goet gevonden worden, welke wederzijds gestelde Rechters, volgends de Commissie en Instructie hun te geeven, en op dewelke zij eed sullen doen, volgens seker formulier daar toe te wederzijden te arresteeren, sullen opzigt neemen over de handelingen der Ingesetenen der voorschrevene Landen, en de lasten der inpositien, die ter eener en ter andere syden geheeven sullen worden op de Koopmanschappen; ende indien de voorschrevene Regters komen te bevinden, dat daarin ter eener of ter andere syde, of wel van beider syde exces werde begaen, sullen het selve exces reguleeren en modereeren; voorts sullen de voorschreven Regters examineeren de questie over de non executie van het tractaat, als ook de contraventien van dien, die in tijd en wijlen souden mogen komen te rijsen, so in de Landen van herwaerts over, als ook in de verre afgelegene Koninkrijken, Landen, Provintien en Eijlanden in Europa, en daarop sommarie en de plano disponeeren en uitspreeken het geene sy in conformiteijt van het Tractaat bevinden sullen te behooren. En sullen de Sententien en Dispositien van de Regter Executie worden gestelt door de ordinaris Justitie, ter plaatse alwaar de Contraventie is geschiet, of wel jegens de Persoonen van de Contraventeurs, na dat zulks na gelegenheid sal werden gerequireert. Ende en sal de voornoemde ordinaris Justitie in geen gebreeken mogen blijven de voorsz. executie te doen of te laaten geschieden, en de Contraventie te repareeren, binnen de tijd van zes maanden, na dat de voorsz. ordinaris Justitie daar toe sal wesen versogt.

Het getal der Leden was, bij het daartoe vervaardigde Reglement, bepaald op XVI in ‘t geheel. Het Presidentschap zou, bij beurten, bij de week omgaan, en bekleed worden, eerst door de Spaanschen, en dan door de Staatschen. Alle de Leden moesten de uitgeweezene vonnissen ondertekenen, die aan appél noch revisie onderhevig waren. Aan de bijzondere Gerichtshoven was wel uitdrukkelijk belast, de vonnissen, hun door deze Kamer ter hand gesteld, terstond ter uitvoer te doen brengen. Nog was ook, bij het zelfde Reglement, bepaald, dat de plaatsen, daar de Kamer haare zittingen zoude houden, jaar om jaar moesten verwisselen; in het eene jaar op den Spaanschen bodem, naamlijk te Mechelen, en in het andere op het grondgebied der Staaten te Dordrecht.

De Spaanschen, die de eerste waren, welke klaagden over het niet nakomen van het beruchte vredestractaat, hadden de oprichting van deze tweeledige kamer, van tijd tot tijd, verschooven, tot in het jaar 1652. De Staaten begreepen, echter, uit hoofde van het bovengemelde Art., dat de verschillen, ontstaan over de Landen van Overmaaze; over zekere vrijheden van lasten; over de uitwisseling van het Overkwartier van Gelder; over de grensscheiding in Vlaanderen en over het stoppen der Zonte, niet aan deze Kamer zouden onderworpen zijn. Spanje begreep dit anders; en dus werd, gelijk gezegd is, de oprichting, van tijd tot tijd, verschoven.

In de maand September des gemelden jaars 1652, hielden de wederzijdsche Gemagtigden wel eene bijeenkomst te Mechelen, om de rechten, in Vlaanderen en op de Schelde, te regelen; maar vermids zij elkander niet konden verstaan in de wijze van handelen, zo werd ’er niets verricht als twisten. Dit duurde tot in ‘t volgende jaar, wordende toen eerst het Berichtschrift ontworpen. In zestien honderd vier-en-vijftig werd dit Gerechtshof, op bovengemelde wijze, in stand gebragt.

< >