Universum, de geheele schepping. met alle planetenstelsels. Volgens de → relativiteitstheorie v. → Einstein is het H. bolvormig, onbegrensd maar niet oneindig.
De middellijn, die periodiek grooter en kleiner wordt, is thans ongeveer 2000 mill. → lichtjaren. De verst verwijderde nevelvlek, die men met kijkers heeft kunnen zien, is die v/d Groote Beer op een afstand v. 3 à 400 mill. lichtjaren.
