Niet alleen ‘vluchten’ maar ook ‘sterven’. De oorspronkelijke uitdrukking (uit de zeventiende eeuw) luidde ‘de mars blazen’: met een blaasinstrument aangeven dat de mars gaat beginnen. Naderhand heeft men er de ‘kraai’ aan toegevoegd: de in het zwart geklede aanspreker (een kraai aast volgens het volksgeloof op lijken, vandaar dit beeld). De oude Grieken die iemand wilden verwensen, gebruikten uitdrukkingen zoals: ‘loop naar de raven!’ en ‘de raven mogen uw lijk verteren!’ Over een ernstig feit zoals de dood wordt van oudsher liefst verbloemend gesproken.
Zo is iemand niet doodgegaan maar heengegaan* of ontslapen*. Het is geworteld in een oeroud bijgeloof dat je het ongeluk niet over je af moet roepen. Met een dergelijke schertsende uitdrukking probeerde men de dood wellicht ook te bezweren. Andere eufemismen voor sterven zijn o.a. naar de eeuwige* jachtvelden gaan; naar de hemel* gaan; het tijdelijke* met het eeuwige verwisselen; zijn kaars* is uit; het licht* gaat uit.
Het is zoals ik al zei tot en met de flaptekst een klacht met een knipoog. Hij dicht dat hij een halftalent is, ‘een eeuwig net niet ventje’, en dat zijn tekeningen nooit meer worden dan een prentje. ‘Nee, ’t wil niet erg met mij, al blijf ik het proberen want ik zing ook al vals en kan geen dansen leren maar eens komt toch mijn dag, dan zal ik ze verbazen wanneer ik vol talent de kraaienmars zal blazen.’ Het valt allemaal nogal mee, want wie zijn gevoelens op zó droef-vrolijke manier op papier krijgt, die gaat nog lang mee.
Het Parool, 15-01-94
Op die dag bliezen Lodewijk van Deyssel, Martinus Nijhoff, Meijer Sluyser en Johnny van Doom de kraaienmars...
HP/De Tijd, 10-11-2000
