Monopolie als marktvorm zou je de complete tegenhanger van de volkomen concurrentie marktvorm kunnen noemen.
Kenmerken:
1. Er wordt één, homogeen product op deze specifieke markt verhandeld
2. Op deze markt is het echter zeer moeilijk om toe te treden
a) Natuurlijk monopolie (bijv. Gasvelden in Noord-Nederland)
b) Wettelijk monopolie (bijv. NS op de meeste trajecten, patenten)
c) Economisch monopolie (bijv. Windows ooit bijna)
3. Er is dus slechts één aanbieder
4. Er zijn veel vragers
5. De markt is doorzichtig
6. De prijs kun jij zelf bepalen (prijszetter)
Het prijsbeleid van een monopolist kan er opgericht zijn de winst te maximeren op MO = MK. Omdat er hier geen toetreding is, is TW > 0. Hier kleven maatschappelijk voor- en nadelen aan. Zo is er weinig concurrentie en is er daarom grote kans op machtsmisbruik en prijsdiscriminatie. Ook is er sprake van welvaartsverlies, wat we de Harberger driehoek noemen. Tegelijkertijd kunnen de schaalvoordelen van een monopolie juist nodig zijn om de markt winstgevend te houden.
