Lexicon van het bijgeloof

Walter Gerlach (2000)

Gepubliceerd op 11-11-2022

Gal

betekenis & definitie

Homerus gebruikte voor gal en drift hetzelfde begrip. Na de kabbala is de gal als bron van gramschap een vijand van de mensen.

Mens en dier zouden eigenlijk zonder gal moeten zijn, stelde Plinius net als Hildegard von Bingen. In Jacob Grimms Deutscher Mythologie zijn schepselen zonder gal immer mild gestemd en genieten van een lang leven.Amand Baumgarten citeert in Aas der volksmässigen Überlieferung der Heimat een Oostenrijkse handgeschreven tekst uit de achttiende eeuw waarin de volgende aanbeveling gedaan wordt: ‘Wrijf je geweer en je kogels in met vogelgal en je zult altijd raak schieten.’ Plinius prijst egelgal aan als ontharingsmiddel. Een recept uit de zeventiende eeuw voegt het volgende toe: ‘Nachtuilengal en vet / die zijn goed voor de ogen /

Met gedroogde hondengal / en met bier ingenomen / maken ze een eind aan hoofd- en oogpijn.’

Tegenwoordig is het woord nog in vele uitdrukkingen aanwezig:

‘De gal loopt hem over*; ‘Hij heeft zijn pen in gal gedoopt’; ‘Hij heeft zijn gal uitgespuwd’. Wie nooit oprecht kwaad is, ‘die beschikt over onvoldoende gal’.

< >