(v. Lat. patena, schaal), plat. rond. iets gewelfd of schotelvormig metalen schaaltje, bij de miskelk behorend en van hetzelfde materiaal vervaardigd als de cuppa.
Tijdens de mis ligt de Hostie op de pateen. Middeleeuwse exemplaren zijn soms van een sobere versiering voorzien in de vorm van een gegraveerde voorstelling van het Lam Gods, van een geornamenteerd kruis, van het monogram IHS.
