Tegenwoordig aanduiding voor een groep cultuurvormen van cacao, gekenmerkt door een meest donkerrode, puntige vrucht met oneffen oppervlak, ronde zaden met witte zaadlobben. C. levert een superieur product doch is praktisch overal door krachtiger vormen verdrongen.
De c. is nooit in het wild gevonden; vermoedelijk is zij ontstaan in het W. van het Amazonebekken en reeds in oude tijden over de Andes naar Centr. Am. gebracht, vandaar door de Spanjaarden verspreid over W. Indië en de Philippijnen, vanwaar zij naar Indon. kwam. de naam c. betekent ‘inheems’ (Spaans) en slaat feitelijk alleen op N. Venezuela, waar de cacao zo werd genoemd ter onderscheiding van de later ingevoerde forastero- (= buitenlandse) cacao.