Begrippenlijst Groepen in focus

Felix Hentenaar, Marloes Kooter, Paul Ketelaar (2011)

Gepubliceerd op 04-01-2017

Antagonistische rol

betekenis & definitie

De antagonistische rol is een mogelijke rol van deelnemers in een focusgroep. Dit type maakt vaak kritische opmerkingen. Hij is min of meer de agressor, valt anderen aan – ‘Jan, jij hebt je onnodig laten opereren’ –, stelt moeilijke vragen, twijfelt aan de legitimiteit van het onderzoek, onderbreekt deelnemers die aan het woord zijn, praat met de armen over elkaar, draait zich ook wel weg van de moderator of antwoordt op een vraag met ‘dat vertel ik je niet’ of ‘dat gaat je niets aan’.

Ook de antagonist is in een groep een bron van verstoring. Een in te zetten vraagtechniek ziet er als volgt uit: A valt B aan over een ziekenhuisonderzoek. De moderator neemt B in bescherming door aan te geven dat B daar een goede reden voor kan hebben gehad en wijst erop dat niemand bij dit soort beslissingen de wijsheid in pacht heeft, waarna hij aangeeft nu naar een ander onderwerp te willen gaan. De moderator moet zorgvuldig omgaan met boosheid en kwetsbaarheid en die moet hij niet oproepen door het conflict te personifiëren, want dan verliest hij de controle en gaan andere deelnemers zich ermee bemoeien. Een positief punt van de antagonist is dat hij bijdraagt aan verschillen in visie, maar de controverse moet niet uitlopen op een conflict.