(de Nieuwe Wereld); in ± 1000 na Chr. landden er reeds Noormannen op de Oostkust v. N.-Am.; eigenl. ontdekking had 10 Oct. 1492 plaats door Christoph. → Coluinbns.
Deze landde o/d Antillen, daarna achtereenvolgens ontdekt N.-kust v. Z.-Am. (± 1500), Middel-Am. (1502/'04). Naam A. naar Ital. zeevaarder Amerigo Vespucci (1451/ 1512), die Columbus begeleidde, A. vier maal bezocht en het land beschreef. In 1520 voer Magalhaes o/d Z.-punt. Kolonisatie v. N.-Am. had plaats door Frankrijk en Engeland, Centraal-A. door Spanjaarden. Brazilië door Portugeezen. — A. strekt zicli over een oppervl. v. 42 mill. tm‘ uit van Kaap Murchison (72° N.Br.) tot Kaap Hoorn (56° Z.Br.) over een lengte v. ± 15 000 kmen van Atl. Oc. tot Gr. Oc. over een breedte van 5—6000 km. Door Caribische Zee en Golf v. Mexico wordt A. i/h midden versmald tot Landengte v. Panama en door Centraal-A. (o/d smalste plaats 45 km breed) gescheiden in N.-A. en Z.-A. — Geografisch vertoonen N.- en Z.-A. groote overeenkomst: i/h Westen tertiair ( → geologische formaties) gebergte (in N.-A. → Rocky Mountains of Rotsgebergte, in Z.-A.
Cordilleras de los → Andcs of Andes). Tussclien de bergketens woeste hoogvlakten, meren en steppen. Naar het Ö. volgen daarop zoowel in N - als Z.-A. uitgestrekte laagvlakten (vroegere zeeboezems), waardoor de rivieren (in N.-A Mississippi, in Z.-A. → Amazonas en Parana met haar zijrivieren) stroomen die op Rotsgebergte en Andes ontspringen. In het O. enkele rompgebergten (N.-A.: Alleghanies of Appalachen, Z.-A.: Braziliaansch Bergland of Campos). N.-A. heeft een soms diep ingesneden kust met schicreil. (i/h W.: Alexandereil., Schiercil.
Californie, i/h O.: Groote Antillen, Bahama-eil., Newfoundland, Schicreil. Labrador, Florida, enz.). Klimaat v. N. tot Z. vastelands, tropisch, subtropisch. — De oorspr. bevolking (Indianen) is bijna geheel verdwenen. A. telt thans 65% blanken, 10% als slaven geimjiorteerde negers en 25% Indianen en gemengde rassen (Mulatten), in het uiterste N. Eskimo’s. — Over het algemeen is N.-A. protestantsch, Z.- en M.-A. katholiek. — Meest ontwikkelde deel zijn de → Vereenigde Staten v.
N.-A.. ten N. daarvan Dominion of → Canada, naar het Z. verder: → Mexico, → Guatemala, → Honduras, → Nicaragua, → Costa Rica, → Panama, → Venezuela, → Columbia, → Ecuador, Britsch-, Nederlandsch- en Fransch- → Guyana, → Brazilië, → Peru, → Bolivia, → Paraguay, → Uruguay, → Chili en → Argentinië. A. heeft zeer rijke planten- en dierenwereld en een groot aantal mineralen i/d bodem. Landbouw, veeteelt en mijnbouw boofdmiddelen v. bestaan. N.-A. levert: tarwe, mats, rijst, rogge, katoen en tabak; Z.-A.: wijn, rietsuiker, rubber, koffie, tabak, cacao, katoen, tarwe, maïs en vlas. In den bodem: zilver en goud in Californie, edelgesteenten in Brazilië, Columbia, Chili en Peru, verder koper, ijzer, petroleum, steenkool en bruinkool. In de uitgestrekte prairiën wilde paarden, runderen e.a. — Met uitz. v.
Canada (Eng.) en enkele kleinere bez. v. Engeland, Nederland (Suriname = Ned Guyana), Frankriik en Denemarken (kust v. ' → Groenl.), best. A. uit zelfstandige republ., waarv. de Vereen. Staten v. N.-A. de voornaamste zim en vooral sinds den wereldoorlog i/d geheele wereld een overwegenden invloed hebben verkregen.
