Een taxatierapport is een document waarin een taxateur de waarde van een woning vaststelt. Bij het afsluiten van een hypotheek is het laten opstellen van een taxatierapport met NHG en/of NWWI doorgaans validatie verplicht. Geldverstrekkers baseren de maximale waarde van de hypotheek namelijk op de taxatiewaarde van de woning.
In vrijwel alle gevallen wordt de taxatiewaarde gebruikt om de maximale waarde van de hypotheek te bepalen. Alleen wanneer de vraagprijs lager ligt dan de taxatiewaarde gebruiken geldverstrekkers de vraagprijs als richtlijn voor de maximale hypotheek.
Een taxatie kan gevalideerd worden door het Nederlands Woning Waarde Instituut (NWWI). Het NWWI is een onafhankelijk instituut met een keurmerk voor taxateurs. Alle aangesloten taxateurs moeten aan strenge kwaliteitseisen voldoen en werken volgens dezelfde taxatiemethode, die goed controleerbaar is. Door het keurmerk kan het NWWI objectieve en betrouwbare woningtaxaties garanderen. Wanneer het NWWI een taxatie heeft gevalideerd, wordt dit door alle hypotheekvertrekkers geaccepteerd.
Er zijn ook situaties waarbij een gevalideerd taxatierapport niet verplicht is, zoals een verzekering, waardevaststelling of een onderbouwing van een WOZ-bezwaar. Andere redenen voor het opstellen van een taxatierapport zijn: het oversluiten van een hypotheek, verhogen van de hypotheek, het verdelen van bezittingen (scheiding) of herbouwwaarde berekenen. Wanneer validatie niet verplicht is, is een taxatierapport doorgaans goedkoper, omdat er geen kosten voor de validatie gerekend worden.
Bij het opstellen van een taxatierapport kijkt een taxateur naar het type woning, het oppervlakte en de indeling van de woning. Ook speelt het oppervlakte van het perceel een rol, evenals de ligging, het uitzicht en de eventuele overlast. Ook kijkt een taxateur naar het afwerkingsniveau, de bouwkundige kwaliteit en de staat van het onderhoud. Ten slotte wordt er gekeken naar de kwaliteit van de esthetiek, de architectuur en de eventuele beperkte zakelijke rechten op de woning en/of perceel.
