De lineaire hypotheek is een hypotheekvorm waarbij voor het einde van de looptijd periodiek aflossingen gedaan worden. Dalende maandlasten zijn het grote voordeel van deze hypotheekvorm.
Bij een lineaire hypotheek dient, net als bij de annuïteitenhypotheek, maandelijks een aflossing gedaan te worden. Door deze maandelijkse aflossingen is er grote zekerheid dat de hypotheek ten einde van de looptijd geheel afbetaald kan worden. Het grote verschil tussen de annuïteiten- en lineaire hypotheek is echter dat de maandlasten bij de annuïteitenhypotheek van gelijke hoogte blijven gedurende de looptijd, terwijl de lasten bij de lineaire hypotheek periodiek afnemen.
De reden voor het afnemen van deze maandlasten, ligt bij de afnemende rentelasten naarmate de schuld krimpt. Aangezien de schuld in de beginfase van de hypotheeklening nog hoog is, moet er veel rente worden betaald. Naarmate de schuld geleidelijk minder hoog wordt, nemen rentelasten bij deze hypotheekvorm ook af.
De keerzijde van deze dalende hypotheekrente is dat er niet geprofiteerd kan worden van maximale fiscale hypotheekrenteaftrek. Een ander nadeel is dat deze hypotheekvorm gebruikmaakt van de bijleenregeling: bij de verkoop van een huis moet de overwaarde worden gebruikt voor het aanschaffen van een nieuwe woning. Deze overwaarde stijgt naarmate de hypotheekschuld afneemt steeds. Verder kan deze hypotheekvorm prijzig zijn voor nieuwelingen op de woningmarkt.
Daartegenover staat dat men bij deze hypotheekvorm minder beïnvloed wordt wanneer renteverhogingen plaatsvinden. Aangezien de rente periodiek afneemt en dus, naarmate de looptijd vordert, steeds minder rente betaald hoeft te worden, stijgen de rentelasten relatief weinig bij een (rente)verhoging.
