(1837-1930) Nederlands liberaal politicus en jurist; lid Tweede (1869-94) en Eerste Kamer (1904-07). Eerste woordvoerder van de, tegen Thorbecke opponerende, links-liberalen die tegen volledige staatsonthouding waren.
Ontwerper eerste Nederlandse sociale wet: wet op de kinderarbeid (Kinderwetje van Van Houten, 1874), die fabrieksarbeid voor kinderen onder tien jaar verbood. Ontwierp als minister van Binnenlandse Zaken (1894-97) een kieswet (1896). Werd in 1922 in de Kamer gekozen voor de door hem opgerichte Liberale Partij, maar bedankte.
