Een zonnecollector zet zonlicht om in warmte. Deze warmte kan daarna worden gebruikt om het water voor een huishouden te verwarmen of als proceswarmte om ruimtes te verwarmen. Een zonnecollector is daarmee iets anders dan een zonnepaneel.
In de praktijk worden zonnecollectoren vrijwel altijd als onderdeel van een zonneboiler gebruikt. Een zonnecollector wordt, net als een zonnepaneel, op het dak bevestigd om op deze manier zoveel mogelijk zonlicht op te vangen. Dit zonlicht wordt vervolgens gebruikt om warm water te verwarmen. Binnenin de zonnecollector zitten metalen buizen waarin een vloeistof zit. Doordat de zon op de zonnecollector schijnt, wordt deze vloeistof verwarmd en loopt het via een buizensysteem naar een voorraadvat. Men kan het warme water dan gebruiken. Naast een zonnecollector en een voorraadvat heeft men bij een zonneboiler vaak ook een naverwarmer. Dit onderdeel zorgt ervoor dat extra warmte wordt geleverd op dagen dat er weinig zonlicht is.
Zonnecollectoren dragen op deze manier bij aan een schoner milieu. Er wordt immers geen CO2 of andere gassen uitgestoten die bijdragen aan klimaatverandering. Daarnaast kan men met zonnecollectoren flink besparen op de stookkosten. Over het algemeen wordt er een onderscheid gemaakt tussen twee verschillende zonnecollectoren, namelijk de vlakke plaat zonnecollector en de vacuümbuis zonnecollector. Beide maken gebruik van hetzelfde principe, vloeistof laten opwarmen door natuurlijk zonlicht. De vacuümbuis zonnecollector heeft over het algemeen een hoger rendement dan de vlakke plaat zonnecollector.
Net als bij zonnepanelen, is de plaatsing van de zonnecollector op een dak van groot belang. Zonnecollectoren dienen zoveel mogelijk zon op te vangen en geen last te hebben van schaduw. Hierdoor is niet ieder dak even geschikt voor het gebruik van zonnecollectoren.
