Groenstroomcertificaten worden uitgegeven om aan te tonen dat bepaalde energie afkomstig is uit duurzame bronnen. Deze certificaten worden ook wel Garanties van Oorsprong (GvO) genoemd. In vrijwel heel Europa worden deze certificaten uitgegeven en kan hiermee worden gehandeld.
De groenestroomcertificaten zijn bedoeld om consumenten inzicht te geven in de manier waarop en waar groene stroom wordt opgewekt. In Europa is er tussen energiemaatschappijen uit verschillende landen sprake van een grootschalige handel in deze certificaten. Het idee hierachter is dat landen van elkaar certificaten voor groene stroom kunnen kopen. Het maakt hierdoor niet uit wáár de groene stroom wordt opgewekt, zolang het maar gaat om stroom uit duurzame bronnen. Een Nederlandse energiemaatschappij kan bijvoorbeeld groenestroomcertificaten kopen uit Noorwegen, om hiermee aan te tonen dat ze groene energie kunnen leveren. De stroom wordt dan niet vanuit Noorwegen naar Nederland gebracht, maar onderling door energiebedrijven berekend. Nederlandse groene stroom met een groenestroomcertificaat uit Noorwegen behoeft daarmee nog niet daadwerkelijk uit Noorwegen te komen.
De afgelopen jaren is er veel kritiek gekomen op het systeem van groenestroomcertificaten. Het zou de ontwikkeling van nieuwe, groene energievoorzieningen belemmeren doordat men simpelweg certificaten kan kopen en daarmee groene energie mag leveren. Dit is vaak een stuk goedkoper dan investeren in innovatie ten behoeve van groene stroom, zoals het aanleggen van windmolens en zonnepanelen. In de praktijk betekent dit dat een groot deel van de groene energie die wordt afgenomen in Nederland, helemaal geen groene energie is. Het is grijze stroom die als groen wordt verkocht, doordat de leverende energiemaatschappij groenestroomcertificaten heeft gekocht bij energiemaatschappijen in andere landen. Wanneer groenstroomcertificaten op deze manier worden gebruikt, spreekt men wel van ‘sjoemelstroom’.
