Een speelgoedgyroscoop voert ongeveer dezelfde bewegingen uit als een draaitol; reden waarschijnlijk, waarom hij wel eens ‘gyrotol’ genoemd wordt. De belangrijkste onderdelen van zo’n gyrotol zijn een wiel, dat aan de rand verzwaard is en een as, die door het middelpunt van het wiel steekt.
Om een gyrotol in beweging te krijgen wordt er een touwtje om de as gewikkeld, dat met een snelle beweging wordt losgetrokken. Als een gyrotol eenmaal in draaiende beweging is, blijft hij op dezelfde plaats staan tot hij is uitgedraaid. De as van de gyrotol blijft steeds in dezelfde richting wijzen en kan tijdens het draaien de vreemdste posities innemen. Dat de tol niet omvalt is te danken aan de middelpuntvliedende kracht van het verzwaarde wiel. Niet alle gyroscopen zijn bedoeld als speelgoed. Sommige worden op schepen gebruikt als kompas (de zg. gyrokompassen); andere helpen schepen en vlieg- tuigen een rechte koers aan te houden. Die laatste gyroscoop staat bekend als de ‘automatische piloot’ (of gyropiloot). In moderne zeegevechten worden gyroscopen gebruikt om torpedo’s in de juiste richting te loodsen; op sommige moderne passagiersschepen zorgen reusachtige gyroscopen ervoor, dat het schip niet slingert en dat passagiers dus geen last krijgen van zeeziekte.
Alleen speelgoedgyroscopen worden in beweging gebracht door middel van een touwtje. Grote gyroscopen worden aangedreven en in beweging gehouden door elektromotoren.