het verdrag, gesloten 30.1.1648 tussen Spanje en de Republiek der Verenigde Nederlanden, dat de Tachtigjarige Oorlog beëindigde. De Vrede van Munster was een zelfstandig onderdeel van de Vrede van Westfalen.
Zij was niet in overeenstemming met de Unie van Utrecht, want de eenparigheid van stemmen ontbrak: Friesland. Utrecht en Zeeland waren uit calvinistische motieven en met het oog op de profijtelijke kaapvaart tegen; de eerste twee lieten zich tot voorstemmen overhalen, maar Zeeland gaf pas na de ratificatie toe. Bovendien was de vrede een woordbreuk tegenover Frankrijk, daar volgens het → Traité de partage (1635) en het verdrag van 1644 geen afzonderlijke vrede gesloten zou worden. De vrede werd gesloten op de volgende voorwaarden:a. de Republiek wordt door Spanje als een geheel vrije staat erkend:
b. beide partijen behouden wat zij bij het sluiten van de vrede bezitten, ook in de koloniën;
c. de Schelde, alsmede de zeegaten, die daarop uitkomen (b.v. het Zwin), zullen door de Staten gesloten worden;
d. in de Vlaamse havens mogen geen lagere in- en uitvoerrechten geheven worden dan de Nederlanders op de Schelde zullen heffen;
e. vrijheid voor de roomskatholieken behoeven de Staten niet te verlenen, zelfs niet in de Generaliteitslanden;
f. kleine geschillen over grondgebied en andere zaken zullen beslecht worden door een → Chambre mi-partie of tweeledige kamer, bestaande uit een gelijk aantal rechters van beide partijen:
g. het huis Oranje krijgt een aantal in Franche-Comté gelegen goederen terug en wordt bevestigd in het bezit van Kuik, Lingen, Montfoort. Bergen op Zoom, Turnhout en Zevenbergen (de laatste twee aan de prinsesdouarière persoonlijk);
h. de Staten mogen, behalve in contrabande, vrij handel drijven met een met Spanje in oorlog zijnd land;
i. gewetensvrijheid voor Nederlanders in Spanje en voor Spanjaarden in de Republiek.
Tevens werd in de Vrede van Westfalen impliciet erkend dat de Noordelijke Nederlanden geen deel meer uitmaakten van de Duitse Bond. De vrede betekende de definitieve scheiding van de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden.
Litt. Van oorlog en vree (Gedenkboek 1948); J.J.Poelhekke. De Vrede van Munster (1948); C.Smit. Het Vredesverdrag van Munster (1948); J.H.Kernkamp. De economische artikelen van het Munsterse vredesverdrag (1951).
