bij de Romeinen landhuis, landhoeve, landgoed, buitenplaats of boerderij. Tijdens de Pax Romana verrezen er vele villa's in Artois.
Henegouwen, Waals-Brabant. Haspengouw, Tussen-Samber-en-Maas. Condroz, Famenne. Zuid-Limburg en Zuid-Luxemburg. Zij waren soms van geringe omvang (villae rusticae, hereboerderijen). soms weelderig ingericht met talrijke bijgebouwen (villae urbanae, grote landhuizen). Tijdens het Frankische Rijk werden onder villae uitgestrekte landgoederen, domeinen, verstaan (villa, villa fiscal is, villa regalis), waarvan enkele een → palts als centrum hadden. De villa (vroonhof) bestond uit twee delen: de woning en de bedrijfsgebouwen (domus, cunis, sala, curticle, curticlum) en akkergrond, weide, bos en soms woeste gronden (he- remus)-, het andere deel bestond uit de → tenures. → mansus; → vroonhoeve.Litt. A.Bequet. Les grands domaines et les villas de l’Entre-Sambre-et-Meuse (in: ASAN 1893); R.de Maeyer. De Romeinsche villa's in België (1937); R.de Maeyer, De overblijfselen der Romeinsche villa's in België i (1940); A.W.Byvanck, Nederland in den Romeinschen tijd II (1943): F.L.Ganshof. Het tijdperk van de Karolingen 751-879 (in: J.A.van Houtte. red.. Alg.
Gesch. der Nederlanden I. 1949; met litt.); J.E.Bogaers e.a. (red.). Honderd Eeuwen Nederland (1959); J.Percival. The Roman villa (1977).
