Ned. gemeente in de prov. Zuid-Holland.
Bij opgravingen in 1941 on vlg. jaren bleek dat hier van ca. 42-260 n.C. een Romeins fort stond, waarbij men zeven bouwperioden vond. Alle zeven zijn omgeven geweest door drie grachten met V-vormig profiel (fossae fastigutue). Periode 1 staat waarschijnlijk in verband met de Romeinse invasie in Brittannië (43 n.C.) en werd door brand verwoest. De verwoesting van 2 en 3 is vermoedelijk te wijten aan de inval van Chaukische zeerovers (Tacitus. Annales ix. 18). De 4e vesting is vermoedelijk het op de → Tabula Peutingeriana voorkomende → Practorium Agrippinae. Recente onderzoekingen hebben aangetoond dat bij het fort een haven en later een burgerlijke nederzetting moet hebben gelegen, die een uitgestrekt complex besloeg en die als geheel de naam Praetorium Agrippinae droeg.Litt. A.E.van Giffen. De Romeinse castella in den dorpsheuvel te Valkenburg Z.H. (in: Jaarversl. Ver. voor Terpenonderzoek. 3 dln. 1941—44 en 1948—53); W.Glasbergen, 42 n.C. Het eerste jaartal in de gesch. van West Nederland (in: Jb. Akad.
Wet. 1965/66); W.Glasbergen e.a., De Romeinse castella te Valkenburg Z.H. (1972); W.A.van Es, De Romeinen in Nederland (1972); H.Sarfatij. Opgravingen op de woerd in Valkenburg Z.H. (in: SH 1975).
