Ned. reiziger en publicist, *1563 Haarlem. ✝ 8.2.1611 Enkhuizen. Reisde 1583 in Portugese dienst naar Indië en kreeg van zijn landgenoot Dirk Pomp waardevolle gegevens over Japan en China: 1589—91 agent van de koopmansfamilie Fugger op de Azoren: keerde 1592 naar Enkhuizen terug; maakte twee vergeefse Ned. reizen mee ter ontdekking van de noordoostelijke doorvaart.
Naar hem werd de Linschoten-Vereniging genoemd, in 1908 te ’s-Gravenhage opgericht met het doel de uitgave van zeldzame Ned. reisbeschrijvingen mogelijk te maken. Werken: Itinerario. Voyage ofte schipvaert van J.H. van Linschoten naer Oost ofte Portugaels Indien (1596) (dat voor een deel door → C. de Houtman gebruikt kon worden), Reys-gheschrift van de navigahen der Portugaloysers in Oriemen (1595), beide heruitg. in de serie van de Linschoten-Vereniging (2 dln. 1910 en 1939). Beschrijvinghe van de gantsche custe van Guinea. Manicongo enz. (1596; heruitg. door C.P.Burger en F.W.T.Hunger, 1934). Voyagie ofte schipvaert van J.H.van Linschoten van by Noorden om. enz. (1601; heruitg. door S.P.lTIonoré Naber. 1914).Litt. W.J.van Balen. Naar de Indische wonderwereld met J.H.van Linschoten (1942): C.McKew Parr. Jan van Linschoten. the Dutch Marco Polo (1964): A.van der Moer, Een zestiende-eeuwse Hollander in het Verre Oosten en het Hoge Noorden (1980).
