Germanismen in het Nederlands

Dr. S. Theissen (1978)

Gepubliceerd op 11-06-2020

Beeldroman

betekenis & definitie

Volgens enkele puristen is beeldroman een germanisme (D. ‘Bilderroman’) voor ‘prentroman’, ‘prentenboek’ of ‘tekenverhaal’. Ook sommige woordenboeken maken bezwaar tegen dit woord, al noemen ze het niet uitdrukkelijk een germanisme.

Beeld wordt echter niet in alle betekenissen van D. ‘Bild’ afgekeurd: beeldtelegrafie bijv. wordt aanvaard maar beeldatlas wordt als germanisme voor ‘platenatlas’ verworpen. Men heeft dus voornamelijk bezwaar tegen beeld als het ‘een gedrukt beeld' is. Zo kan waarschijnlijk ook beeldband nog door de beugel:

‘TV, zoniet langs de ether, dan maar op beeldband.’ (Het Volk, 14.10.72, p. 5)

Men kan zich echter de vraag stellen of de gewone taalgebruiker altijd dit verschil tussen (gedrukte) prent of plaat en (elektronisch) beeld zal maken. In ieder geval wordt beeldroman wel degelijk gebruikt en zelfs vaker dan de ter vervanging voorgestelde woorden. Enkele woordenboeken hebben daaruit de consequenties getrokken: Koenen, Verschueren, Weijnen en Van Gelderen aanvaarden beeldroman als correct Nederlands.