(spaansch Maranon), aldus genaamd omdat de eerste daar gekomene Europeanen in de rijdende Indianen,wegens hunnen opzigtigen tooi, Amazonen meenden te zien, is de grootste rivier der aarde, ontspringt uit het meer Llauricocha ter hoogte van 12,000 voet boven de oppervlakte der zee, tusschen 10° 30' zuiderbreedte en 76° 31' westerlengte, op het tafelland der Andes van Pasco, en voert hare ontzaggelijk aangegroeide watermassa door de laaglanden van oostelijk Zuid-Amerika naar den Atlantischen Oceaan. In haren aanvankelijken loop, niet ver van de bronnen waaruit zij ontspringt, heet zij Tunguragua, vervolgens Maranon tot Tabatinga, waar zij door de rotspoorten van Manseriche in de vlakten komt; van de uitwatering van den Ucayale tot die van de Madeira, draagt zij den naam van Solimoes, en van daar tot waar zij zich in den Atlantischen Oceaan ontlast heet zij A.
Aan haren 35 mijlen breeden mond vormt zij, door zich in twee hoofd-armen (den Rio-Maranon en den Rio- Para) te splitsen, het lsla-de-las-Juanos of Marajó. Haar stroomgebied omvat 126,150 vierk. mijlen; haar loop heeft eene lengte van 770 mijlen, en van den oorsprong tot aan de uitwatering bedraagt de afstand, in eene regte lijn, 387 mijlen. Van de plaats, waar zij door de middelste keten van het Andes-gebergte heen breekt en in haren oostelijken loop door het zuid-amerikaansche laagland, door de vruchtbare streken van Peru, Ecuador en Brazilië, is zij bevaarbaar. Onder de rivieren, die zich in de A. ontlasten, zijn er meer dan 60, die den Rijn en den Donau in lengte overtreffen. De A. werd 1498 door Vincent Yanez Pinzon ontdekt, en de Spanjaard Orellana was de eerste, die haar (1539) bevoer tot aan haren oorsprong; onder de latere reizigers, die de A. bevaren hebben, zijn voornamelijk te noemen; Spix, Martius, Poppig, Maw en Smyth.
