Os; aldus noemt men bij verkorting de mondspleet (Rima oris), d.i. de opening in den vorm van een dwarsspleet, die tusschen neus en kin gelegen is. Deze wordt begrensd door de lippen (labia) welke bestaan uit spierlagen (namelijk de kringspier van den mond, musculus orbicularis oris) en twee bekleedsels, waarvan het buitenste tot de gelaatshuid, en het binnenste tot het mondslijmvlies behoort.
Op de plaats, waar de huid in het slijmvlies overgaat, wordt eerstgenoemde zoo dun en fijn, dat het bloed der haarvaten er door heen schijnt; vandaar de roode kleur der lippen. Behalve de kringspier, die, zonder zich aan de beenderen vast te hechten, de geheele mondspleet omringt, zijn er nog verscheidene andere kleinere en grootere spieren, welke de bewegingen der lippen mogelijk maken en den mond in een menigte verschillende standen kunnen brengen, willekeurige en onwillekeurige, welke laatste dan allerlei gemoedsaandoeningen kunnen verraden. In ruimeren zin duidt men met het woord mond ook de achter de mondspleet gelegen holte aan, de mondholte (cavum oris); deze wordt van voor begrensd door de mondspleet, van achter door de verhemeltebogen, aan beide zijden door de wangen, van boven door het verhemelte en van onder door de spieren, welke het tongbeen met de onderkaak vereenigen. De mondholte is, als de mondspleet gesloten is, slechts aan de achterzijde gedeeltelijk open en heeft door deze opening (het keelgat, isthmus jaucium) gemeenschap met de keelholte. De geheele mondholte is met slijmvlies bekleed, hetwelk talrijke slijmklieren alsmede, aan de bovenvlakte van de tong, de eindtoestellen van het smaakorgaan bevat; van voor gaat het aan de lippen over in de huid en van achter in het slijmvlies der ademhalings- en spijsverteringsorganen. In de mondholte komen uit de uitloozingsbuizen der speekselklieren. De mondholte is de plaats waar de spijzen haar eerste bewerking ter vertering ondergaan: zij worden hier gekauwd en met behulp van het speeksel in een brijachtige massa veranderd, terwijl het ptyaline van het speeksel hier het zetmeel der spijzen in suiker begint om te zetten.
