Een rouw- of wapenbord is een gedenkteken aan de wand of aan een pijler in een kerk. Men moet hiervoor teruggaan tot de Middeleeuwen. In de lijkstoet van een ridder werden zijn wapenrusting en wapens meegedragen en op of bij zijn graf in de kerk geplaatst. Dit gold ook voor het heraldisch wapenschild. Deze gebruiken leefden voort tot in de zeventiende en achttiende eeuw. Het meevoeren en ophangen van echte wapens gebeurde slechts bij admiralen en veldmaarschalken.
Bij de adel werd alleen het wapenschild meegedragen en in de kerk opgehangen. Het stedelijk regentenpatriciaat nam dit gebruik hoe langer hoe meer over. Op oude prenten en schilderijen is goed te zien dat de kerkwanden en pijlers van onder tot boven vol hingen met zware houten rouwborden die ook wel 'kas' werden genoemd. Zij werden speciaal vervaardigd om meteen in de kerk te worden opgehangen. De ldeinere, die ook wel 'ruit' werden genoemd, voerde men in de stoet mee en hing men na afloop in de kerk op. Het is begrijpelijk dat er soms stemmen van protest klonken tegen deze overdaad. Constantijn Huygens sprak in dit verband van 'ijdelheid binnen onze kerckmuren'. Het enige dat het kerkbestuur kon doen was laten betalen. Hoe groter en mooier het bord, hoe meer er betaald moest worden. Dit kon echter als een stimulans ervaren worden om elkaars borden door grootte te overtreffen. De omwenteling van 1795 maakte korte metten met de borden; deze tekenen van ongelijkheid moesten de kerk uit. Met honderden werden zij de kerk uitgesleept en verbrand. Gelukldg is er een groot aantal van deze dikwijls schitterend beschilderde borden behouden gebleven, zoals in Oosthuizen (N.H.) en in de provincie Friesland. In de kerk van Hoogeheinturn hangen nog zestien borden van het geslacht Van Nijsten en De Schepper, daterende van 1689 tot 1906. Daarbij zijn eenvoudige, maar ook rijk gesneden borden in rococotrant. Op een groot bord uit 1748 zitten op de bovenkant twee engelen, één met in de rechterhand een aardbol en in de linker een zeis, de andere engel draagt in de rechterhand een fakkel en in de linker een zandloper. Het geheel is in het middenstuk bekroond met een bekroonde, gevleugelde zandloper. zie ook: fakkel, kas, ruit, zandloper, zeis.
