Risicocommunicatie is de uitwisseling van informatie en opvattingen over risico’s tussen mensen (soms als vertegenwoordiger van een partij) die de risico’s veroorzaken, die de risico’s ondergaan, die de risico’s moeten beheersen en andere betrokkenen.
Sinds de jaren 70 van de vorige eeuw is er in de westerse wereld veel belangstelling voor risicocommunicatie. Deze belangstelling is ontstaan doordat een kritische, hoog opgeleide bevolking met steeds meer bedreigingen wordt geconfronteerd in een steeds complexere wereld, terwijl het vertrouwen in verantwoordelijke instanties om die bedreigingen het hoofd te bieden afneemt.
Je kunt vier typen risico-communicatie onderscheiden:
• Informeren
• Waarschuwen voor rampen en ongevallen
• Gedragsverandering en beschermende maatregelen stimuleren
• Gezamenlijk oplossen van problemen
De vier typen passen bij verschillende situaties. Bij een explosie in een chemische fabriek is risicocommunicatie gericht op het waarschuwen van omwonenden om binnen te blijven. Bij plannen voor een nieuwe windturbine is risicocommunicatie gericht op het gezamenlijk met omwonenden bepalen van de wenselijkheid van en voorwaarden voor de bouw. Een rode draad is dat risicocommunicatie mensen die bedreigd worden of zich bedreigd voelen helpt om met een risico om te gaan.
Partijen die communiceren hebben ook hun voorkeuren. Grofweg kun je een opvoedkamp en een interactiekamp onderscheiden. Overheden en bedrijven komen steeds vaker kritische mensen tegen en hebben ook meer moeite om hun plannen te realiseren. De mondige burger wil niet alleen meer uitleg, maar wil ook meebeslissen of bepaalde ontwikkelingen zelfs tegenhouden. Risicocommunicatie is in deze constellatie voor vele betrokkenen een weg naar een oplossing. Overheden en bedrijven vinden in het opvoedkamp mogelijkheden om hun plannen te realiseren en kritische groeperingen en burgers vinden in het interactiekamp mogelijkheden om meer invloed te verwerven. Risicocommunicatie is niet meer weg te denken uit het moderne leven.
