De naam is Bond, James Bond. Deze fictieve Britse geheim agent is de eerste held uit de geschiedenis met een nummer: 007.
Als zodanig is hij ook de laatste held. Zijn nummer markeert het einde van het heldentijdperk. Want helden bestaan alleen in premoderne ongeorganiseerde samenlevingen. In situaties waar mensen geen nummers zijn, waar individuele actie nog het verschil kan maken. Zodra er sprake is van organisatie dan is dat niet langer het geval. Dan moet eenieder slechts de taak uitvoeren die hem is toebedeeld. Niets minder, maar ook niets meer. Dan heeft hij een functie, met bijbehorend nummer. Helden zijn in een organisatie niet alleen overbodig, ze werken zelfs verstorend. Bond heeft dan ook een vergunning. Geen held uit de oudheid had ooit een vergunning nodig om het kwaad te bestrijden. Bond wel. Het personage Bond werd bedacht in 1953, zijn verhalen werden voor het eerst verfilmd in 1962. De jaren vijftig van de vorige eeuw waren de periode waarin de wereld volledig georganiseerd raakte. In die tijd raakten zelfs Amerikanen ervan overtuigd dat een georganiseerde groep mensen betere besluiten kan nemen dan een individu. Het was in die tijd dat het woord groupthink werd bedacht.1 In zo’n wereld van groepen zijn helden en namen niet meer nodig. Nummers volstaan.2 James Bond markeert die overgang met zijn eerste persoonlijke identificatienummer, dat nog net zo kort was als de eerste telefoonnummers. Daarover sprekend...1 William H. Whyte, The Organization Man (1956). Hij signaleerde dat Amerikanen toen voor het eerst dachten dat het oordeel van een groep mensen waardevoller was dan het oordeel van één persoon. De psycholoog Solomon Asch liet in die tijd zien dat veel proefpersonen hun oordeel over feiten veranderen als acteurs die doen of ze medeproefpersonen zijn een ander oordeel uitspreken. De meeste mensen willen geen andere mening hebben dan de groep waar ze in verkeren.
2 Nog voordat Huxley en Orwell hun beroemde dystopieën bedachten, schreef Yevgeny Zamyatin de roman We (1923) over een toekomstige politiestaat. Daarin hadden mensen geen namen, slechts letter-nummer combinaties. We was het eerste boek dat door de sovjetcensuur verboden werd.
