Europeanen hechten aan individualisme en laten zich niet gaarne overheersen. Dat Aziaten meestal wel geregeerd werden door één man kwam volgens Plutarchos doordat ze één lettergreep niet kunnen uitspreken.
De lettergreep ‘nee’. De geschiedschrijver verhaalde hoe de filosoof Callisthenes, die met Alexander de Grote was meegetrokken, weigerde om mee te doen aan de verplichte kniebuiging die Alexander ook voor zijn oude strijdmakkers invoerde naarmate hij meer Perzische gebruiken overnam.Plutarchos leefde in de eerste eeuw van onze jaartelling en was geboren in de Griekse landstreek Boeotië. Zijn uitspraak deed een Fransman veertien eeuwen later de prachtige zin schrijven: ‘Tirannen zijn slechts groot omdat wij knielen.’1 Die Fransman was Étienne de la Boétie.2 Hij sprak in de stijl van Homerus die Achilles zeker acht eeuwen cbuxt voor het begin van de jaartelling tegen koning Agamemnon liet zeggen: ‘Een lafaard en een sukkel zou ik worden genoemd, als ik voor ieder bevel uit uw mond zou zwichten. Draag zulke dingen aan anderen op. Niet aan mij! Ik ben niet van uw orders gediend.’ (Zie: Belediging)
Dit levensmotto kom je gelukkig nog steeds op onvermoede plaatsen tegen, bijvoorbeeld verwoord als ‘Ik ben niet op de wereld om te doen wat anderen zeggen.’3
1 ‘Les tyrans ne sont grands que parce que nous sommes a genoux,’ schreef hij in zijn Discours de la servitude volontaire.
2 Het was Montaigne, een vriend van La Boétie, die suggereerde dat Plutarchos de inspiratiebron was.
3 Johan Remkes, destijds commissaris van de koning in Noord-Holland, in Elseviers Weekblad, december 2017.
