Bij een scheiding van tafel en bed beslist men om uit elkaar te gaan, maar om desalniettemin getrouwd te blijven. Een scheiding van tafel en bed betekend daarom vaak dat men niet meer bij elkaar wilt leven. Deze manier om te scheiden, kan alleen worden aangevraagd als men is getrouwd.
Men kan om verschillende redenen besluiten om te scheiden. Wanneer men het huwelijk wilt opheffen, is het aanvragen van een echtscheiding het meest gebruikelijk. Voor sommige mensen kunnen er echter redenen zijn om het huwelijk in stand te willen houden, ongeacht dat men niet meer bij elkaar wilt zijn. Dit kunnen bijvoorbeeld religieuze of financiële redenen zijn. Bij een scheiding van tafel en bed is men wettelijk gezien nog getrouwd, alleen leeft men wel afzonderlijk. Men kiest voor een scheiding van tafel en bed wanneer men dus geen echtscheiding wilt, maar samenwonen geen mogelijkheid meer is.
Net als bij een echtscheiding, is het bij een scheiding van tafel en bed noodzakelijk om een gerechtelijk procedure af te lopen. Een rechter moet deze scheiding rechtsgeldig maken. Wanneer men in gemeenschap van goederen is getrouwd, zal dit worden omgezet naar huwelijkse voorwaarden. Dit houdt in dat de inboedel moet worden verdeeld. Na een scheiding van tafel en bed hebben beide partijen eigen bezittingen en schulden. In het geval men minderjarige kinderen heeft, dient men een ouderschapsplan te schrijven.
Een scheiding van tafel en bed wordt tegenwoordig steeds minder vaak aangevraagd. Het is nu namelijk volgens de wet mogelijk om getrouwd te zijn zonder dat men bij elkaar woont. Voorheen was dit nog niet mogelijk. Nadat de scheiding van tafel en bed zich heeft voltrokken, kan men hierna nog altijd een echtscheiding aanvragen. In dat geval wordt het huwelijk wel ontbonden.
