Op verschillende plaatsen kan men de waternaam (De) Mark vinden, waaraan de familienaam is ontleend. In de eerste plaats komt de rivier De Mark in Noord-Brabant in aanmerking. (De meeste naamdragers vindt men echter noordelijker, in het bijzonder in de regio Leiden-Den Haag-Rotterdam).
De waternaam (De) Mark wordt, voor de hand liggend, in verband gebracht met de betekenis 'grens': een grensrivier. Maar deze opvatting wordt ook wel door etymologen in twijfel getrokken; volgens de theorie van Gysseling past de naam in de oud-europese woordcategorie met het betekenisveld 'uitbuigend' (dus een krommende, meanderende waterloop), of de naam sluit aan bij mars = 'moeras' (vgl. eng. marsh, fra. marchais): waterloop door moerassig gebied.
Ook kan nog bij Van der Mark, en in het bijzonder bij (de uit Duitsland komende) variant Uitermark, gedacht worden aan een verband met de benaming mark voor een regio/district en de markegronden daarin: Van der Mark of Uth der Mark als benaming voor een persoon die in het door de gemeenschap beheerde (onontgonnen) gebied verbleef.
Vormen zonder lidwoord, zoals Van Mark, kunnen ontleend zijn aan plaatsen als Langemark (1102 Marc) en Kortemark (1148 Merc) in West-Vlaanderen, Marcq-en-Baroeul, arr. Rijssel, of de plaatsen Marke in West-Vlaanderen en Maarke in Oost-Vlaanderen. Een van oorsprong Duitse adellijke familie heeft banden met de plaats Mark bij Hamm. Bij Van Marken kunnen we het Noordhollandse eiland Marken veronderstellen (zie aldaar).
De namen Marck, Mark en Merck kunnen behalve op toponiemen ook op patroniemen teruggaan; het zijn dan vormen van de voornaam Marcus.
