Ewoud Sanders woordenboeken

Ewoud Sanders (2019)

Gepubliceerd op 20-02-2019

Zappi

betekenis & definitie

Glas met de mechanische eigenschappen van aluminium, transparant en sterk genoeg om constructief toe te passen in gebouwen. Het glas is in opdracht van Mick Eekhout, hoogleraar aan de faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit Delft, ontwikkeld door Fred Veer, onderzoeker bij de Delftse subfaculteit Technische Materiaalwetenschappen. Opmerkelijk genoeg was de naam er al járen voor het glas. De geschiedenis van de naam werd op 19 augustus 2000 uit de doeken gedaan door NRC Handelsblad:

In januari 1992 werd in Amsterdam een publieke discussie gehouden tussen Eekhout en zijn promotor Oosterhof, over de culturele betekenis van ijzer. Discussieleider Thijs Asselbergs, voormalig bouwmeester van Haarlem, vroeg hun de eigenschappen te omschrijven van het ideale bouwmateriaal. Aan dit nog onbekende materiaal had hij de werknaam ‘Zappi’ gegeven. Eekhout beschreef toen een materiaal dat de mechanische eigenschappen van aluminium (of staal) verenigt met de transparantie van glas. Transparant aluminium of buigzaam glas – Mick Eekhout had vanaf dat moment een naam voor het materiaal van zijn dromen: Zappi.

Eekhout besloot zijn inaugurele rede in 1992 met de uitspraak ‘Vir prudens non exspectat dum alii Zappi inveniant’, ofwel: een verstandig man wacht niet tot anderen Zappi uitvinden. Acht jaar later ontwikkelden Fred Veer en zijn studenten de eerste zogenoemde Zappi-elementen. NRC Handelsblad maakte er als eerste melding van, gevolgd door Cobouw (‘De afdeling Bouwtechnologie van de TU Delft gaat nieuwe proeven doen met het belasten van liggers, platen en kolommen van “zappi”, een transparant materiaal van chemisch gehard glas, polycarbonaat en een onder invloed van blauw licht verhardende lijm.’) Daarna volgden diverse andere tijdschriften en kranten. Een en ander leverde meteen enkele samenstellingen op, zoals Zappi-element, Zappiglas, Zappikolom, Zappiplaat en Zappisteunbalk. Omdat Zappi bestaat uit een ‘sandwich’ van chemisch gehard glas en polycarbonaat, wordt het soms sandwichglas genoemd. Ook dat is een nieuw woord.