Ewoud Sanders woordenboeken

Ewoud Sanders (2019)

Gepubliceerd op 07-02-2017

Vergunning

betekenis & definitie

Vergunning is in 1905 voor het eerst opgemerkt, in de verbinding een glaasje vergunning. De borrel naam kan echter al ouder zijn, want hij gaat terug op de eerste Nederlandse drankwet, die op 28 juni 1881 van kracht werd. Om het misbruik van sterke drank aan banden te leggen, stelde de drankwet het vergunningsrecht in. Sterke drank mocht voortaan alleen nog worden verkocht in lokalen die voldoende licht, lucht en ruimte hadden. Ook aan de vergunninghouders werden strenge eisen gesteld: men kon op persoonlijke eigenschappen of vanwege nevenfuncties (koppelbazen!) worden afgewezen.

Het was de bedoeling het aantal verkoopplaatsen van sterke drank terug te dringen tot 13.731, maar na invoering van de wet bleken er nog altijd 33.201 vergunninghouders over te zijn. Men dacht dit verschil in twintig jaar te kunnen wegwerken, maar in 1900 waren het er nog altijd 24.000. Pas na de wijziging van de drankwet op 1 mei 1904 lukte het om het aantal vergunninghouders drastisch in te perken. De goegemeente sprak toen niet alleen spottend van een glaasje vergunning, maar zei ook, van iemand die dronken was: hij heeft teveel vergunning gebruikt. In Groningen zei men omstreeks 1895: 't ken beter zunder vergunnen as zunder jenever voor 'die herberg heeft geen vergunningsrecht, maar wij kunnen er daarom wel een borrel krijgen'. Een kroeg waar clandestien jenever werd geschonken, werd in Groningen ook wel stille vergunning genoemd.