De eerste berichten over de ernstige longziekte SARS
Over het ontstaan en het verloop van de ziekte schreef wetenschapsjournalist Hans van Maanen in april 2003 in Het Parool:
De eerste meldingen over de ‘mysterieuze longziekte’ druppelden in de herfst van 2002 binnen uit de Zuidoost-Chinese provincie Guangdong. Er waren op dat moment waarschijnlijk al meer dan driehonderd gevallen bekend, maar er zijn tongen die beweren dat de Chinese autoriteiten de zaak aanvankelijk stil wilden houden.
Medische hulp werd, schoorvoetend, toegestaan uit Hongkong <ndash> maar daarmee ging tegelijkertijd de deur voor het virus open. Een van de Hongkongse artsen die de Chinese patiënten verzorgde, zo is inmiddels aangetoond, nam de ziekteverwekker half februari mee terug naar Hongkong, en besmette nog zeker twaalf anderen voordat hij zelf aan de ziekte bezweek. Die anderen verspreidden de ziekte verder, onder meer naar Singapore en Hanoi.
De Italiaanse arts Carlo Urbani, in Hanoi werkzaam voor de Wereldgezondheidsorganisatie, besefte als eerste dat het hier om meer dan een gewone longontsteking ging, en hij waarschuwde zijn bazen. Die deden onmiddellijk, op 13 maart, een algemene waarschuwing uitgaan, maar de ziekte was toen al aan zijn opmars begonnen. Op 15 maart bleek een vrouw uit Toronto die familie in Hongkong had bezocht, de ziekte naar Canada te hebben meegenomen. Op 29 maart overleed Urbani zelf aan sars <ndash> als de ziekteverwekker definitief gevonden is, zou die naar hem genoemd moeten worden, zo is al geopperd.
SARS begint met veelvoorkomende en onschuldige symptomen als koorts (temperatuur boven de 38 graden), spierpijn, hoofdpijn en een algeheel gevoel van onbehagen. Na drie tot zeven dagen komt daar een droge hoest bij of kortademigheid; in sommige gevallen is bovendien sprake van te weinig zuurstof in het bloed. Tussen de tien en twintig procent van de patiënten krijgt het zo benauwd dat ze kunstmatig beademd moeten worden. Eén op de ruim 25 patiënten bezwijkt. In totaal eiste SARS in 2003 774 dodelijke slachtoffers, vooral in China.
Vanzelfsprekend ontstonden er in 2003 talloze samenstellingen met SARS-, van SARS-alarm tot SARS-ziekenhuis. Medisch gezien is SARS-vaccin de belangrijkste. Hier enkele krantenkoppen met dit woord, uit december 2003: ‘Canada ontwikkelt SARS-vaccin in sneltreinvaart’, ‘Sars-vaccin komt eraan’ en ‘Canada test volgende herfst Sars-vaccin op mensen’.
Overigens stelde de Stichting Taalverdediging al in april voor om in plaats van de Engelse naam en afkorting een Nederlands alternatief te gebruiken: HAAS, het ‘hevig acuut ademhalingssyndroom’. Van dit HAAS is daarna niets meer vernomen.
Vergelijk coronavirus
