Ewoud Sanders woordenboeken

Ewoud Sanders (2019)

Gepubliceerd op 20-02-2019

nomineren

betekenis & definitie

Het woord nomineren betekent ‘voordragen, kandidaat stellen’ en is in 1521 voor het eerst in het Nederlands opgetekend. In het laatste kwartaal van 1999 kreeg het er opeens een nieuwe betekenis bij, die waarschijnlijk niet een-twee-drie zal verdwijnen, namelijk ‘voordragen om te vertrekken’, of zelfs ‘wegstemmen’. Die betekenisverandering is geheel en al te danken aan het geruchtmakendste tv-programma van 1999, Big Brother. In dit programma draait alles om het nomineren van kandidaten. Van de huidige lezers weten de meesten wel hoe het zit, maar voor toekomstige lezers volgt hier een citaat uit NRC Handelsblad van 2 december 1999, waarin een en ander precies wordt uitgelegd:

<INSPRINGEN>

Op donderdag 16 september ging het reallife tv-programma Big Brother van start. Negen mensen leven 100 dagen samen in een huis, afgesloten van de buitenwereld. Er zijn geen telefoons, televisie of computer in het huis aanwezig. In alle vertrekken hangen camera’s die het gedrag van de bewoners 24 uur per dag registreren. De groepsleden leven niet in luxe; ze verbouwen groente in de moestuin, wassen met de hand en hakken zelf hout. Om de zoveel weken valt een van de bewoners af. De groepsleden nomineren bij elke afvalronde ieder twee personen, maar het publiek bepaalt wie van hen het huis moet verlaten.

[...] Na drie dagen moeten de bewoners voor de eerste keer twee van hun huisgenoten nomineren. Met moeite, zo blijkt. In totaal worden vijf van de negen bewoners genomineerd, waarvan er één — Martin — op de achtste dag wordt weggestemd door het kijkerspubliek. Vier dagen later geeft Tara aan dat ze het huis wil verlaten, omdat ze haar vrienden en familie mist. De Amsterdamse Mona neemt haar plaats in. Op dag 36 stemmen Big Brother-adepten Sabine weg. Zij en haar Big Brother-vriendje Bart waren eerder door de groep genomineerd, omdat ze ‘te klef’ waren.

Het is — kortom — nomineren voor en nomineren na. Het woord werd steeds gebruikt door de bewoners van het BB-huis, en door de kijkers, dagelijks gemiddeld 1,2 miljoen. In de spreektaal was ook wegnomineren geregeld te horen, dat is ontstaan onder invloed van wegstemmen.

Vergelijk BB, dagboekkamer en knuffel-tv.