Een van de markantste woorden van 2002 is toch wel kut-Marokkanen. Niet omdat het echt nieuw is. Kut wordt al decennia gebruikt als versterkend voorvoegsel bij scheldnamen. ‘Als taboewoord’, schreef P.G.J van Sterkenburg al in 1997 in Vloeken. Een cultuurbepaalde reactie op woede, irritatie en frustratie, ‘maakt kut in onze tijd furore.’
Wat kut-Marokkanen toch de moeite waard maakt is de politieke dimensie. In maart 2002 zat Rob Oudkerk, gemeenteraadslid voor de PvdA in Amsterdam, samen met de Amsterdamse burgemeester Job Cohen in het televisieprogramma ‘2Vandaag’. Na afloop van het programma, terwijl zij samen wegliepen, vroeg Cohen of iemand als Pim Fortuyn in Amsterdam ook veel stemmen zou hebben behaald. Zich er niet van bewust dat de camera nog liep en dat de microfoons nog openstonden, antwoordde Oudkerk: ‘Wij hebben hier toch ook kut-Marokkanen, ... al mag je dat zo niet zeggen.’
Waarop Cohen, verrassend snel: ‘Maar het zijn wel ónze kut-Marokkanen’ (waarmee hij waarschijnlijk verwees naar ‘ónze rotjoden’ uit de bekende uitdrukking blijf met je rotpoten van ónze rotjoden af).
Aanvankelijk schrapte de hoofdredacteur van ‘2Vandaag’ Oudkerks uitspraak, maar de verslaggever die het gesprek met Oudkerk en Cohen had gevoerd, Henk Schipperheijn, tekende hier protest tegen aan. Hij zocht de publiciteit en een relletje was geboren.
Oudkerk betuigde herhaaldelijk spijt (‘Wat krom is, is niet recht’), maar de kwestie bleef hem het hele jaar achtervolgen, en ook nu nog, wat weer eens laat zien hoe kwetsbaar politici zijn.
Wat kut-Marokkanen verder vermeldenswaardig maakt is de reactie van de Marokkaanse jongeren. Zij hadden niet beter kunnen reageren dan zij hebben gedaan. Door kut-Marokkaan tot geuzennaam te maken, doordat de Marokkaanse zanger Raymzter er een rapsong over heeft gemaakt – hoe slecht ook – neutraliseren zij dit scheldwoord. Nog even en je kunt beter een kut-Marokkaan zijn dan zomaar een Marokkaan.
