Ewoud Sanders woordenboeken

Ewoud Sanders (2019)

Gepubliceerd op 11-02-2019

juut

betekenis & definitie

politieagent

In 1939 voor het eerst aangetroffen, in een literaire tekst. ‘Onder andere in Haarlem en omstreken’, schreven Endt en Frerichs in 1972 in hun Bargoens woordenboek. Zij halen het volgende spotliedje aan: ‘Juutjuutjuut daar komt ’n smeris an,/ Op ’n hobbelpaard,/ door de Kalverstraat.’ In 1948 schreef Piet Bakker in Jeugd in de Pijp (p. 43): ‘Alleen als er “Ju...!!” geroepen werd, werden spel en strijd gestaakt. Dan kwam er een smeris om den hoek.’ Ook aangetroffen als juud. ‘Waarschijnlijk zo genoemd naar het fluitje dat agenten vroeger hadden’, aldus de Grote Van Dale (2005).

• Het is een mooi brandje. Een paar oude kisten, daarop een paar versleten manden -- geen juut in de wijde omtrek. De brand er dus in. ¶ H. Dijkhuis, Vijftig dagen in een Jordaans kosthuis (1939), p. 63. De schrijver verklaart de betekenis tussen haakjes.
• Hij wil de steen weer in het gat duwen, maar opeens ziet hij onraad. ‘Juut! Koper!’ fluistert hij gejaagd, zijn hoofd bewegend in de richting van een agent, die langzaam komt aanstappen. ¶ Jan Mens, Koen (1941), p. 92
• Maar het lukte en de aanval, die daarop door Nelis en de zijnen werd ingezet, zou een groote kans op succes hebben gehad, als niet plots een kreet van een der spelenden den wedstrijd als het ware had doen verstarren. ‘Juut. ’n Smeris.’ ¶ Martha Brouwer, Een kind groeit op (1942), p. 125