Een military is een driedaagse wedstrijd voor paarden die bestaat uit dressuurproeven, uithoudingsproeven en een springconcours. Het is de zwaarste tak van de paardensport, en geregeld gaat er iets mis. Zo kwamen in 1997 twee paarden om het leven bij de military van Boekelo, en in 1999 lieten vijf ruiters het leven bij een military in Engeland, de bakermat van deze sport.
In Boekelo wilden ze niet nog eens dode paarden op het parcours en daarom bedacht Jacob Melissen, persfotograaf en militaryliefhebber, een hindernispaal die bij een ongeluk zou meegeven. Normaal zijn hindernispalen van massief hout, maar Melissen liet bij het decorcentrum van de NOS een hindernispaal bouwen met een kern van eikenhout, een laag van piepschuim en een coating van latex. Hij verzon er het woord breekboom voor.
De eerste twee breekbomen werden in oktober 1999 uitgeprobeerd in Boekelo. Melissen haalde er bijna alle kranten mee, zodat het nieuwe woord vele keren te lezen was, ook in koppen. Zo kopte de NRC ‘Military test “breekboom”’, het Haarlems Dagblad schreef ‘Military Boekelo met “breekbomen”’ en de Volkskrant besteedde twee keer aandacht aan de nieuwe hindernispaal, één keer onder de kop ‘Hindernispaal bij military met ingebouwde kreukelzone’ en vervolgens met het nieuws ‘Breekboom bewijst zijn waarde in de military’.
De breekboom bewees z’n waarde omdat er inderdaad een paard tegenaan botste... zonder gewond te raken. Het Algemeen Dagblad leverde als enige commentaar op het nieuwe woord. Onder de kop ‘Na klapschaats nu de breekboom’ schreef deze krant: ‘Een wat sullige naam, te plaatsen in het rijtje van de klapschaats. Maar de naam zegt alles over het geheim van de balk. Zodra het paard stevig in botsing komt met de balk, breekt deze.’
Melissen was ‘bijna extatisch’ over het resultaat en ook veel ruiters waren enthousiast, maar niet allemaal. ‘De breekboom riep vragen op’, schreef Trouw op 11 oktober 1999. ‘Verliest een paard zijn respect niet voor een echte boom? En: hoe wordt het breken van een breekboom zonder val bestraft, als je bedenkt dat het paard waarschijnlijk ten val zou zijn gekomen als er een echte boom gelegen had?’
Vergelijk paardenbegraafplaats.
