hulp- of noodbrug
Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak hadden de bestaande legerbruggen een draagvermogen van niet meer dan 26 ton. Vanaf 1940 werden er echter tanks gebouwd die 40 ton wogen en men voorzag dat ze nog zwaarder zouden worden.
Het was aan Donald Coleman Bailey [1901-1985] hier een oplossing voor te bedenken. Bailey werkte vanaf 1929 bij de Experimental Bridging Establishment van het Ministry of Supply. In juni 1940 kreeg hij opdracht een nieuw type legerbrug te ontwerpen. Die brug moest aan verschillende eisen voldoen. De onderdelen moesten in een standaardtruck kunnen worden vervoerd en in iedere staalfabriek kunnen worden gemaakt. Daarnaast moest de brug eenvoudig en snel te monteren zijn. Bovendien moesten uit de onderdelen zowel zware als lichte bruggen kunnen worden samengesteld.
Bailey maakte de eerste schets voor zijn brug op de achterkant van een envelop. In juni 1941 had een zogeheten proefbrugslag plaats. Daarbij werd een brug van 70 voet lengte in 36 minuten in elkaar gezet. Vanaf dat moment werd de brug op grote schaal geproduceerd, zowel in Engeland als in de Verenigde Staten.
Bailey had een soort meccanoconstructie bedacht. Het zwaarste gedeelte, het zogeheten raam, kon door zes man worden gedragen. Door de ramen op elkaar te plaatsen kon de sterkte van de brug worden opgevoerd en de spanwijdte gevarieerd. Het oorspronkelijke ontwerp voorzag in een zogeheten vaste onderdekbrug, maar al snel werd het ontwerp ook toegepast op bovendekbruggen, intrekbare bruggen, hef- en hangbruggen.
De brug speelde een belangrijke rol in Italië, waar de Duitsers de opmars van de geallieerden probeerden te vertragen door alle bruggen achter zich op te blazen. Ook over de Rijn en de IJssel werden talloze baileybruggen gebouwd, die soms zeer lang in gebruik bleven. De baileybrug over de Maas had een lengte van 1200 meter. Veldmaarschalk Montgomery verklaarde dat de geallieerden de Tweede Wereldoorlog niet zouden hebben gewonnen zonder de baileybrug.
Donald Coleman Bailey werd in 1946 geridderd. Op 4 december 1947 werd hij benoemd tot Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau.
Hoewel het woord baileybrug vanaf 1941 wordt gebruikt, staat het pas sinds 1970 in de Grote Van Dale. Salleveldt (1973) vermeldt Baileykluivers voor genisten, zinspelend op de baileybruggen die ze bouwen 'en waar ze na volbrachte arbeid over hangen te baliekluiven'.
