De totstandbrenging van een ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid (RVVR) is een van de doelstellingen van de Europese Unie (EU). Het is gebaseerd op artikel 3 van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) en op artikel 67 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU).
Binnen deze ruimte zonder binnengrenzen kunnen burgers zich vrij bewegen. De RVVR omvat tevens maatregelen met betrekking tot controles aan de buitengrenzen, asiel en immigratie, alsook wat betreft preventie en bestrijding van misdaad.Het bindende Handvest van de grondrechten van de EU brengt alle basisrechten die in de Europese Unie van kracht zijn samen. Naast bescherming van civiele en politieke rechten, heeft het betrekking op de sociale rechten van werknemers, gegevensbescherming, bio-ethiek en het recht op behoorlijk bestuur.
Beleid en wetgeving op grond van het vrijheids- en veiligheidsbeleid van de EU omvatten een breed scala van belangrijke thema's, waaronder:
• het vrije verkeer van burgers in de gehele EU zonder controles aan binnengrenzen - het Akkoord van Schengen;
• een gemeenschappelijk asiel- en immigratiebeleid;
• grenscontroles aan de buitengrenzen op basis van de solidariteit tussen EU-landen en wat billijk is ten aanzien van niet-EU-burgers.
De EU heeft tot doel een hoog niveau van veiligheid voor haar burgers te waarborgen. Deze doelstelling wordt nagestreefd door maatregelen ter bestrijding van criminaliteit, racisme en vreemdelingenhaat, alsmede door maatregelen ter bevordering van coördinatie en samenwerking tussen politie (Europol) en justitiële autoriteiten.
Politiële samenwerking in de EU is zich aan het ontwikkelen. Hierbij zijn bevoegde autoriteiten van EU-landen betrokken, zoals politiediensten, douaneautoriteiten en andere diensten die gespecialiseerd zijn in diensten zoals het voorkomen, opsporen of onderzoeken van criminaliteit.
In maart 2014 heeft de Europese Commissie een mededeling aangenomen met de titel „De EU-agenda voor justitie voor 2020 - Meer vertrouwen, mobiliteit en groei binnen de Unie”. Deze mededeling schetst de visie van de EU op de toekomst van het EU-beleid inzake justitie.
Zie ook
• Nauwere samenwerking
• Eurojust
• Europol (Europese Politiedienst)
• Bestrijding van de georganiseerde criminaliteit
• Bestrijding van racisme en vreemdelingenhaat
• Bestrijding van terrorisme
• Ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid (RVVR)
• Interne veiligheidsstrategie
• Schengen (Akkoord en Uitvoeringsovereenkomst)
• Portaal van de Europese Unie over justitie en binnenlandse zaken
