Het ambt van Europese Ombudsman werd ingesteld bij het EU-Verdrag (Maastricht, 1992) om goed bestuur en transparantie van de EU-instellingen te waarborgen. Op 16 december 2014 werd Emily O'Reilly door het Europees Parlement herkozen als Europese Ombudsman voor een periode van 5 jaar.
De Ombudsman is volledig onafhankelijk en onpartijdig bij de uitvoering van zijn taken.
Hij heeft als belangrijkste doelstelling het ondersteunen van de EU-instellingen om efficiënter, transparanter en beter controleerbaar te worden.
De Ombudsman kan op eigen initiatief of naar aanleiding van een klacht een onderzoek instellen, wanneer een instelling of orgaan van de Europese Unie de volgende rechten niet respecteert:
• fundamentele rechten,
• rechtsregels of -beginselen,
• beginselen van goed bestuur.
Elke EU-burger, inwoner, of een onderneming of vereniging in een EU-land kan een klacht over wanbestuur indienen bij de Ombudsman.
Klachten kunnen betrekking hebben op:
• toegang tot informatie,
• administratieve vertraging,
• oneerlijke behandeling of discriminatie,
• gebrek aan transparantie.
Indien de Ombudsman wanbestuur vaststelt, laat hij dit aan de betrokken instelling weten en, indien nodig, doet hij aanbevelingen waarop de instelling binnen drie maanden moet reageren. Als de instelling het niet eens is met de voorgestelde aanbevelingen kan de Ombudsman geen oplossing opleggen, maar kan hij wel een verslag over de zaak indienen bij het Parlement dat vervolgens de nodige maatregelen kan nemen.
De Ombudsman kan geen onderzoek doen naar:
• klachten tegen nationale, regionale of lokale overheden in EU-landen, zelfs wanneer de klachten te maken hebben met EU-aangelegenheden;
• de activiteiten van nationale rechtbanken of ombudsmannen;
• klachten tegen bedrijven of particulieren.
Zie ook
• Burgerschap van de EU
• Hof van Justitie van de Europese Unie
• Europees Parlement
• Petitierecht
• Website van de Europese Ombudsman
